Ταξίδι στον κόσμο της ποίησης με τον Μιχάλη Γκανά

Ο Μιχάλης Γκανάς στη Βέροια. Το κοινό της πόλης περίμενε από μέρες τον ερχομό του. Γιατί ο Γκανάς δεν είναι απλά ένας βραβευμένος ποιητής, είναι για πολλούς ένας αγαπημένος ποιητής, ένας ποιητής που καταφέρνει να κάνει τα δικά μας συναισθήματα δική του γλώσσα και φωνή. Και είναι τόσο δύσκολο να νιώσεις έναν ποιητή τόσο κοντά σου σ’ αυτήν την άξενη και έρημη εποχή.

Ο ποιητής με τη βαθιά ελληνικότητα, ο ποιητής της εικόνας και των λεπτότερων αισθημάτων, ο εραστής της λέξης, λιτός και δυνατός, όπως το δημοτικό τραγούδι που τόσο αγάπησε, ήταν εδώ.

Το 1^ο ΓΕΛ έχει δώσει με τις εκδηλώσεις του εδώ και χρόνια δείγματα γραφής, εκφράζοντας έντονες δημιουργικές ανησυχίες. Έτσι οι προσδοκίες όλων μας ήταν μεγάλες. Όμως η βραδιά ξεπέρασε κάθε προσδοκία!

Στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών της Βέροιας, με τη βροχή ν’ αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα - που στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως δεν άγγιξε την εκδήλωση ούτε στο ελάχιστο -  το κοινό συγκεντρώθηκε από νωρίς για να ζήσει από κοντά την ποίηση κι έναν από τους μεγαλύτερους ποιητές της.

Η βραδιά, δουλεμένη μέχρι την μικρότερη λεπτομέρεια, κύλησε αβίαστα από την πρώτη στιγμή εντυπωσιάζοντας, στηριγμένη σε τρεις άξονες, το λόγο, τη μουσική και τη δραματοποίηση.

Νεανικά πρόσωπα πάνω στη σκηνή, με την ομορφιά και την αθωότητα της ηλικίας τους, έδωσαν την ποίηση σ' ένα μοναδικό πάντρεμά της με τη μελωδία και τη θεατρική δράση.

Τίποτα περίσσιο, τίποτα στομφώδες και ψεύτικο. Εκδήλωση λιτή και αληθινή, όπως είναι η ποίηση του Γκανά.

Τα μελοποιημένα τραγούδια του ποιητή, αναμεσά τους το πολυτραγουδισμένο «Χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια», ή «Του πόθου τ’ αγρίμι», που σφράγισαν μιαν εποχή - τότε που ακόμα ο στίχος ήταν προϋπόθεση για την επιτυχία του τραγουδιού – έσμιξαν με τους στίχους του ποιητή, που στο στόμα των παιδιών έπαιρναν άλλη διάσταση, καθώς γίνονταν εικόνα μέσα από τις δραματοποιήσεις.

Εξαιρετικές οι φωνές των παιδιών που τραγούδησαν, εξαιρετική η σκηνική τους παρουσία, εξαιρετική και η ορχήστρα που τα συνόδεψε. Εντυπωσίασαν όλα τους.

Η ζωή του Γκανά, τα παιδικά χρόνια πού τον σημάδεψαν, οι δυο του πατρίδες, η Ήπειρος, όπου στις πέτρες της είναι βαθιά ριζωμένη η ψυχή του, και το « άστυ», όπως συνηθίζει να λέει την Αθήνα, η δεύτερη πατρίδα της ανάγκης, που όμως του χάρισε την αναγνώριση του μεγάλου κοινού, έγιναν λόγος που καθόρισε την ποιητική του πορεία.

Κι ύστερα μεγάλες στιγμές της ποίησής του, ανάμεσά τους κι εκείνες που η μορφή της μητέρας του τις σφραγίζει καταλυτικά, το «Κοιτάζει τα χέρια της», ή το «Εσύ δεν θα πεθάνεις», έγιναν εικόνες μέσα στο μισόφωτο. Γυναίκα – χρόνος, παιδί-μάνα, ο φόβος του θανάτου των αγαπημένων - οι ενοχές… Κι όλ’ αυτά με το γραφείο του ποιητή στη σκηνή, με τη γραφομηχανή του, να είναι ο ίδιος πρωταγωνιστής μαζί και θεατής πλάι στο μικρό πορτατίφ του ή στο φως της γκαζόλαμπας ή στη λάμψη που αντανακλά το παλιό μπακίρι, με μουσική υπόκρουση που να φορτίζει συγκινησιακά.

Κινήσεις ελεγχόμενες των παιδιών, φωνές και εκφράσεις δουλεμένες, έδειξαν με το εντυπωσιακό τους αποτέλεσμα πως πίσω από τη μεταφορά της ποίησης στο επίπεδο της θεατρικής δράσης υπήρξε επίπονη και εμπνευσμένη δουλειά μαθητών και καθηγητών.

Και η έκπληξη της βραδιάς, η μικρούλα Ιωάννα να κρατά στα χέρια της τα ποιήματα του Γκανά και να διαβάζει με μια αφοπλιστική δική της ερμηνεία το «Κοτσύφι» του.

Το ατέλειωτο και ενθουσιώδες χειροκρότημα, τα πολλά «μπράβο» που το συνόδευαν, τα πρόσωπα που είχαν μια ξεχωριστή λάμψη ήταν η απόδειξη της μεγάλης επιτυχίας που επισφράγισε την εκδήλωση.

Αρχιτέκτονες της βραδιάς οι καθηγητές του σχολείου, άνθρωποι με πάθος για την ποίηση και την τέχνη, η Θεοδοσία Δημητριάδου, ο Αλέξανδρος Ζαφειρόπουλος και η Μιχαηλίδου Θεανώ.

Συμμετείχαν:

Στις δραματοποιήσεις: Μαρία Γατοπούλου, Άλκης Ζυγανιτίδης, Δημήτρης Μαββίδης και Ιωάννα Μπουσμπούκη.

Στα τραγούδια: Ελίζα Κοτρίδου (πιάνο, φωνή), Ιωάννα Κοτρίδου (μαράκες, ντέφι), Κώστας Κων/νίδης (φωνή), Ανδρέας Λεοντάκης (κιθάρα), Τέλης Μανώλης (μπουζούκι), Διονύσης Παζαρτζικλής (καχόν), Λυδία Παπαλάμπρου (φωνή), Μαρίνα Σκούπρα (φωνή) και Λυδία Τζίγκιε (σαξόφωνο).

Ο Αλέξανδρος Ζαφειρόπουλος μίλησε για τους μαθητές του σχολείου, το χρόνο και το πάθος που διέθεσαν στην εκδήλωση, τους αληθινούςπρωταγωνιστές που ζωντάνεψαν τη δυνατή ποίηση του Γκανά, επιλέγοντας να διαβάσει και ο ίδιος κάποια αγαπημένα του ποιήματα.

Όσο για τον ποιητή, ανεβαίνοντας στη  σκηνή, έδειξε την εντύπωση που του προκάλεσε η δουλειά των παιδιών, δίνοντας μια άλλη διάσταση στην ποίησή του, με τη φράση «Κατόρθωσαν με την ενέργειά τους ν’ αποδώσουν το αίσθημα των λέξεων…».

Με τη χαρακτηριστική φωνή του, βαθιά συναισθηματική, απόλυτα όμως φυσική και ανεπιτήδευτη, διάβασε ποιήματά του σε μια πορεία από τα ¨Γυαλινα Γιάννενα" μέχρι την "Άψινθο", κάνοντάς μας κοινωνούς της γραφής του και αφήνοντας στο τέλος τον απόηχο της φωνής και της  ποίησής του να κλείνει τη βραδιά γοητευτικά.

Ο Διευθυντής του Σχολείου, ο Χρήστος Σκούπρας, απευθυνόμενος στον ποιητή έκλεισε έτσι:

«Μετά απ’ αυτήν τη βραδιά έχουμε παραπάνω λόγους να οικειοποιούμαστε τα ποιήματά σου, να τα κάνουμε δικά μας. Η τέχνη σου είναι κοινός τόπος, μας αφορά όλους. Σ’ ευχαριστούμε γι’ αυτήν την ευκαιρία που μας πρόσφερες να συναντηθούμε ξανά με το έργο σου.»

Μια βραδιά υψηλότατου επιπέδου, που τίμησε την ποίηση του Μιχάλη Γκανά όπως της άξιζε, αλλά και την Εβδομάδα Σχολικής Δημιουργίας της ΚΕΠΑ στην οποία εντάχθηκε, δικαιώνοντας τη λέξη "δημιουργία" από τη μεριά του Σχολείου.

πηγή